Συμμετοχή του Ε.Μ.Ε. μαζί με άλλα 10 ιδρύματα σε μεγάλο ευρωπαϊκό πρόγραμμα.

Δελτίο Τύπου


Judaica Europeana: 10 ιδρύματα στο Λονδίνο, Φρανκφούρτη, Αθήνα, Μπολόνια, Βουδαπέστη, Παρίσι, Ρώμη και Βαρσοβία, ενώνουν τις δυνάμεις τους για να προσφέρουν πρόσβαση σε παγκόσμιο επίπεδο στους θησαυρούς του Ευρωπαϊκού Εβραϊκού Πολιτισμού.

Η Judaica Europeana, είναι ένα πρωτοποριακό ψηφιακό έργο, χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα πλαίσια του προγράμματος eContentplus, με στόχο να παρέχει πολυγλωσσική διαδικτυακή πρόσβαση στις συλλογές Εβραϊκού Πολιτισμού μέσω της Europeana, σε αρχεία, βιβλιοθήκες και μουσεία της Ευρώπης. Αποτελεί ένα μόνο από τα δώδεκα στοχοθετημένα έργα τα οποία συγχρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Europeana.

Η Europeana είναι ένα έργο υψίστης σημασίας για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το οποίο θα παρέχει ένα κοινό σημείο πρόσβασης στα εκατομμύρια των ψηφιακών αντικειμένων που «φιλοξενούνται» στα μουσεία, τις βιβλιοθήκες και τα αρχεία της Ευρώπης. Μια πολυγλωσσική μηχανή αναζήτησης θα επιτρέπει στους χρήστες να ανακαλύπτουν, να βλέπουν και να συγκρίνουν πολιτιστικές και επιστημονικές πηγές, που βρίσκονται διασκορπισμένες στη γηραιά ήπειρο.

Η Κοινοπραξία των εταίρων του προγράμματος της Judaica Europeana ηγείται από τον Ευρωπαϊκό Σύνδεσμο για τον Εβραϊκό Πολιτισμό με έδρα το Λονδίνο και τη Συλλογή Judaica της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Γκαίτε στη Φρανκφούρτη/Μάιν. Εταίροι του προγράμματος είναι η Alliance Israélite Universelle σε συνεργασία με το Κέντρο Μελέτης των Γίντις – Βιβλιοθήκη Medem του Παρισιού, Η Βρετανική Βιβλιοθήκη (Λονδίνο), τα Ουγγρικά Εβραϊκά Αρχεία (Βουδαπέστη), το Εβραϊκό Μουσείο της Ελλάδος (Αθήνα), το Ιταλικό Υπουργείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς (MiBAC, Ρώμη), το Ινστιτούτο Μελέτης της Εβραϊκής Ιστορίας (Βαρσοβία), το Εβραϊκό Μουσείο του Λονδίνου και το ίδρυμα Amitié (Κέντρο για την Έρευνα και την Καινοτομία, Μπολόνια). Το Κεντρικό Σιωνιστικό Αρχείο (Ιερουσαλήμ) και το Κέντρο «Τεχνολογίες της Κοινωνίας της Πληροφορίας» στην εκπαίδευση, τον πολιτισμό και τις επιστήμες – Makash (Ιερουσαλήμ), συμμετέχουν στο πρόγραμμα ως συνεργαζόμενοι εταίροι. Στο έργο πρόκειται να ενταχθούν και άλλοι συνεργαζόμενοι φορείς.

Η Judaica Europeana τεκμηριώνει την εβραϊκή συμβολή στις ευρωπαϊκές πόλεις.
Οι Εβραίοι αποτελούν την αρχαιότερη μειονότητα στην Ευρώπη με τις εβραϊκές επιγραφές της Ελλάδας να χρονολογούνται από τον 3ο αιώνα Π.Κ.Ε./π.Χ.. Η παρουσία των Εβραίων ανά τους αιώνες είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένη με την ανάπτυξη των ευρωπαϊκών πόλεων. Στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα, οι συνοικίες Ιστ Εντ (East End) του Λονδίνου και Μπελβίλ (Belleville) του Παρισιού υπήρξαν ακμάζουσες εβραϊκές περιοχές με εβραϊκά καταστήματα, καφέ, σχολεία, βιβλιοθήκες και χώρους προσευχής. Στα 1939 το 1/3 του πληθυσμού της Βαρσοβίας ήταν Εβραίοι. Στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, πριν τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η οικονομική δραστηριότητα σταματούσε κατά τον εορτασμό της Ημέρας της Εξιλέωσης. Ο Τύπος – σε Γίντις και Ισπανο-ιουδαϊκή γλώσσα- ήκμαζε και ήταν ευρέως διαδεδομένος σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις.

Η επαγγελματική εξειδίκευση είχε δημιουργήσει χαρακτηριστικούς εβραϊκούς δρόμους, αρχιτεκτονήματα και γειτονιές σε όλη την Ευρώπη.Οι Εβραίοι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του εμπορίου. Υπήρξαν ιδιοκτήτες μικρών καταστημάτων και πρωτοπόροι στην δημιουργία πολυκαταστημάτων. Διακρίθηκαν στα ιατρικά και νομικά επαγγέλματα καθώς και στο πολιτιστικό πεδίο. Ήταν διανοούμενοι, καλλιτέχνες, μουσικοί, συγγραφείς, δημοσιογράφοι καθώς και ιδιοκτήτες εφημερίδων και εκδοτικών οίκων. Η εβραϊκή κοινοτική ζωή άνθισε μέσα από την τήρηση του θρησκευτικού νόμου, την εκπαίδευση, την αμοιβαία υποστήριξη, την πολιτική, το θέατρο, τη μουσική και την εκδοτική δραστηριότητα. Ο προπολεμικός αυτός κόσμος καταστράφηκε σε ένα μεγάλο βαθμό με το Ολοκαύτωμα, ωστόσο σήμερα υπάρχει μια δυναμική και ζωντανή εβραϊκή παρουσία σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις και ένα ανανεωμένο ενδιαφέρον για την εβραϊκή κουλτούρα, που ήδη παρατηρείται, τις τελευταίες δεκαετίες, σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Η πολυμορφία της εβραϊκής πολιτισμικής έκφρασης καταγράφεται μέσα από εκατοντάδες χιλιάδες αντικείμενα που βρίσκονται διασκορπισμένα σε πολλές συλλογές: έγγραφα, βιβλία, χειρόγραφα, περιοδικά, αρχεία εγγραφής ήχου, πίνακες, φωτογραφίες, καρτ-ποστάλ, αφίσες, ταινίες, καθώς και μέσα από την αρχιτεκτονική, τα μνημεία και τα νεκροταφεία που εντοπίζονται σε όλη την Ευρώπη.

Το πρώτο στάδιο του προγράμμα της Judaica Europeana ξεκινά με την ψηφιοποίηση εκατομμυρίων σελίδων και χιλιάδων άλλων αντικειμένων από τις συλλογές των συνεργαζόμενων με το έργο βιβλιοθηκών, αρχείων και μουσείων. Το επόμενο στάδιο περιλαμβάνει την συγκέντρωση και άλλων ψηφιακών συλλογών με θέμα « Οι Εβραίοι στις Ευρωπαϊκές Πόλεις», όπου και αν εντοπίζονται. «Ο εβραϊκός πολιτισμός βασίζεται κατά κύριο λόγο στις γραπτές πηγές. Αποτελεί πρόκληση για εμάς η συγκέντρωση όσο το δυνατόν περισσότερου οπτικοακουστικού υλικού», δήλωσε η κα Λένα Στάνλεϋ-Κλαμπ (Lena Stanley-Clamp) Project Manager του προγράμματος και Δ/ντρια του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου για τον Εβραϊκό Πολιτισμό.


Στόχος της Judaica Europeana είναι η προσέλκυση ενός ευρύτερου κοινού στην Ευρώπη και πέρα από τα σύνορα αυτής.
Το κοινό – στόχος για τη Judaica Europeana αποτελούν καθηγητές πανεπιστημίων και φοιτητές, σχολεία, επαγγελματίες του πολιτισμού, ταξιδιώτες όπως επίσης και το ευρύτερο κοινό και ειδικότερα όσοι ενδιαφέρονται για την ιστορία των Ευρωπαϊκών πόλεων ή την Εβραϊκή κουλτούρα.

Η Judaica Europeana θα έρθει σε επαφή με πανεπιστήμια, προσφέροντας εργαστήρια και σεμινάρια με στόχο να τονωθεί η χρήση του αρχείου της. Παράλληλα, τα ιδρύματα – εταίροι που συμμετέχουν στο πρόγραμμα πρόκειται να ενθαρρύνουν εκπαιδευτικούς και μαθητές να αναπτύξουν δραστηριότητες και μαθήματα που σχετίζονται με το έργο της Judaica. Επιπλέον, θα επιμεληθούν εικονικές εκθέσεις βασισμένες σε πρωτογενές υλικό από τη βάση δεδομένων της Judaica.

«Είναι μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για τα πολιτιστικά ιδρύματα να προωθήσουν τον Ευρωπαϊκό Εβραϊκό Πολιτισμό και να ενθαρρυνθεί η επιστημονική έρευνα», υποστήριξε η Δρ. Ραχήλ Χόϊμπεργκερ, Επικεφαλής της Συλλογής Judaica της Πανεπιστημιακής Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Γκαίτε στη Φρανκφούρτη/Μάιν, της μεγαλύτερης Συλλογής Hebraica και Judaica στη Γερμανία.

Το Εβραϊκό Μουσείο της Ελλάδος
Το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος ιδρύθηκε το 1977 για να συλλέξει, να διατηρήσει, να ερευνήσει και να εκθέσει τα κατάλοιπα του υλικού πολιτισμού 2300 χρόνων εβραϊκής παρουσίας στην Ελλάδα. Ως ιστορικό, εθνογραφικό και λαογραφικό μουσείο εστιάζει το ενδιαφέρον του στην παρουσίαση μιας ζωντανής εικόνας της εβραϊκής ιστορίας και παράδοσης στη διάρκεια αυτών των αιώνων. Η συλλογή του, η οποία εμπλουτίζεται συνεχώς, αποτελείται από περισσότερα από δέκα χιλιάδες πρωτότυπα αντικείμενα, φωτογραφίες, έγγραφα και αρχεία, και περιλαμβάνει ποικίλο υλικό από την καθημερινή και θρησκευτική ζωή και την ιστορική πορεία των Ελλήνων Εβραίων. Η μόνιμη έκθεση εικονογραφεί θεματικούς κύκλους όπως η συναγωγή, το εορτολόγιο, οι παραδοσιακές ενδυμασίες, το Ολοκαύτωμα, ο κύκλος της ζωής και η ιστορική διαδρομή των Ελλήνων Εβραίων, πάντα σε άμεσο συσχετισμό με την ιστορική διάρκεια, τον κύκλο του χρόνου και τη ζωή των ανθρώπων. Το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος οργανώνει από το 1996 ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα για σχολεία. Με εναλλακτικούς τρόπους ερμηνείας (βιωματική προσέγγιση, θεατρικό παιγνίδι, μουσειοσκευές), επιδιώκεται η ενεργοποίηση της δημιουργικότητας, η διαπολιτισμική και διαθρησκευτική γνωριμία και η επεξεργασία θεμάτων, όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα και το Ολοκαύτωμα. Η συμβολή του Εβραϊκού Μουσείου της Ελλάδος στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Judaica Europeana έγκειται στην ευρύτερη γνωριμία και προβολή πολιτισμικού και ιστορικού υλικού των αρχαιότερων ευρωπαϊκών εβραϊκών κοινοτήτων, οι οποίες ιδρύθηκαν τον 3ο αιώνα Π.Κ.Ε./π.Χ. στον ελλαδικό χώρο, καθιστώντας την Ελλάδα την πύλη της Ευρώπης για τον εβραϊκό λαό.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη Judaica Europeana:
www.judaica-europeana.eu
Περισσότερες πληροφορίες για την Europeana:
www.group.europeana.eu
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα
(e-mail: aloudarou@jewishmuseum.gr)
 

Εταίροι του προγράμματος Judaica Europeana
European Association for Jewish Culture, London
www.jewishcultureineurope.org

Judaica Collection, Universitätsbibliothek der Goethe Universität, Frankfurt am Main
http://www.ub.uni-frankfurt.de/ssg/judaica_en.html
 

Alliance Israélite Universelle, Paris
http://www.aiu.org/bibli

Amitié, Bologna
http://www.amitie.it

The British Library, London
www.bl.uk

Hungarian Jewish Archives, Budapest
www.milev.hu

Jewish Museum of Greece, Athens
http://www.jewishmuseum.gr/

Jewish Museum London
http://www.jewishmuseum.org.uk

Ministero per I Beni e le Attività Culturali / Ministry of Cultural Heritage, Rome
http://www.beniculturali.it/mibac

Jewish Historical Institute, Warsaw
www.jewishinstitute.org.pl

Συνεργαζόμενοι Εταίροι

Paris Yiddish Centre — Medem Library
www.yiddishweb.com

Central Zionist Archives, Jerusalem
http://www.zionistarchives.org.il

MAKASH, Centre for ICT applications in education, culture and science, Jerusalem
http://www.ist-world.org